برنامه نویسی مقدماتی سی شارپ / درس هشتم

بسم الله الرحمن الرحیم

باسلام...

در جلسه قبل یکی از مهمترین ساختار های برنامه نویسی (ساختار شرطی if..else) رو بررسی کردیم. با عملوندها و عملگرها آشنا شدیم. امیدوارم درس قبل رو بخوبی متوجه شده باشید.

در این جلسه به امید خدا در مورد ساختارهای تکرار صحبت می کنیم و یکی از مهمترین ساختارهای تکرار در برنامه نویسی سی شارپ رو با هم یاد می گیریم.

قبل از هرچیز باید ببینیم ساختار تکرار چی هست و چه کاربردی داره. در بیشتر مواقع نیاز داریم که یک کار تکراری رو بارها و بارها انجام بدیم. مثلا نام و نام خانوادگی 1000 نفر رو بپرسیم، عددهای زوج بین 2 تا 256 رو با هم جمع کنیم، فاکتوریل یک عدد رو محاسبه کنیم. رنگ یک دکمه رو بصورت متوالی قرمز و آبی کنیم و...

به ساختارهای تکرار، حلقه هم می گویند.

یکی از ساختارهای مهم تکرار ، ساختار while هست. به شکل کلی این ساختار توجه کنید:

while(Conditional Expression){
    Commands set
}

برنامه نویسی مقدماتی سی شارپ / درس هفتم

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام دوستان عزیز...

همونطوری که در جلسه قبل گفتم، یکی از شاخصه هایی که به برنامه هوشمندی میده اینه که برنامه توانایی این رو داشته باشه که در شرایط مختلف تصمیم های مناسبی بگیره. چندتا مثال هم زدم. مثلا گفتم شما اگر گرسنه شوید سراغ غذا می روید. اگر بخواهید برنامه نویسی یاد بگیرید به باترفلای سر میزنید و... در جلسه قبل روش ساختن متغیر رشته ای رو هم یاد گرفتیم. در این درس ساختار شرطی "if" رو براتون تا حدودی شرح میدم. همچنین در این درس با عملگرها و عملوندها و عبارت ها آشنا خواهیم شد و از آنها در یک برنامه ساده اما خیلی هوشمندانه تر از برنامه های قبل استفاده می کنیم.

قبل از هرچیز اجازه دهید تا در مورد عملگر ، عملوند و عبارت صحبت کنیم. در برنامه نویسی، برخی از جملات هستند که نمی توانیم به آنها بگوییم "دستور" اما برای ما عمل خاصی رو انجام می دهند. خود این جملات از بخش هایی تشکیل شده اند که توضیح میدم. به این جملات ، "عبارت" یا Expression می گوییم.

عبارت ها از دو بخش عملوند و عملگر تشکیل شده اند. به شکل زیر دقت کنید:

در این شکل عملگرها رو با چهارضلعی های آبی مشخص کرده ام و عملوندها را با چهارضلعی های قرمز.

برنامه نویسی خیلی مقدماتی سی شارپ / درس سوم

سلام.

حالا که با موفقیت نرم افزار Visual Studio 2010 رو نصب کردید. می خواهیم اولین برنامه رو بنویسیم. در آموزش برنامه نویسی همیشه اولین برنامه، برنامه سلام دنیا (Hello world) رو آموزش می دهند. به نظر من اینکار کاملا بجا و درست هست. در قالب همین برنامه ساده، کلی نکته برای یادگیری وجود داره. حداقلش اینه که یاد می گیریم چطور در اون زبان برنامه نویسی یک پیغام ساده رو به کاربر نشون بدیم. شاید به نظرتون خیلی مسخره باشه! آخه که چی؟! این برنامه چه مشکلی رو حل می کنه! من با شما موافقم! این کار مسخره هست و این برنامه هیچ مشکلی رو حل نمی کنه! اما این همه کار مسخره توی زندگیمون انجام دادیم اینم روش! (البته بعدا" متوجه خواهید شد که اونقدرا هم که فکر می کردید مسخره نیست). خوب دست بکار می شیم...

اول از همه نرم افزاری رو که نصب کردید رو باید اجرا کنید. برای اینکار به منوی Start رفته و از زیر مجموعه All Programs به پوشه Microsoft Visual Studio 2010 رفته و برنامه Microsoft Visual Studio 2010 رو اجرا کنید. آیکن این برنامه بصورت علامت بی نهایت در ریاضی هست.

برنامه نویسی خیلی مقدماتی سی شارپ / درس دوم

سلام.

امیدوارم که اون نرم افزاری که بهتون گفته بودم رو تهیه کرده باشید. جهت یادآوری باید بگم که اون نرم افزار Microsoft Visual Studio 2010 هست. قرار بود که در این درس روش نصب این برنامه رو توضیح بدم.

این برنامه، مجموعه ای از کامپایلرها رو دربر داره. شما با همین نرم افزار می تونید به زبان های مختلفی برنامه نویسی کنید. از جمله این زبان ها می توان به ++C و #F و Visual Basic هستند که ما با اون زبان ها کاری نداریم.

دیسک نرم افزار رو داخل درایو قرار دهید. بعد از چند لحظه بصورت خودکار پنجره زیر به نمایش در خواهد اومد. اگه چنین اتفاقی نیوفتاد می تونید روی درایوی که دیسک رو داخلش گذاشتید راست کلیک کنید و گزینه Open رو انتخاب کنید. در پنجره باز شده فایل autorun.exe یا Setup.exe رو اجرا کنید. پنجره زیر فقط با اجرای Setup دیده می شود. با اجرای فایل autorun ممکنه این پنجره رو نبینید. اما نگران نباشید. مطمعنا" دکمه ای در این پنجره برای اجرای پنجره زیر وجود دارد. (کنجکاو باشید)

همه چیز در مورد delegate - بخش 7 (بخش نهایی)

عبارت های لامبدا (Lambda Expressions)

سی شارپ 2.0 متدهای بی‌نام را معرفی کرد، که تا اینجا این گونه از متدها را بررسی کردیم. هرچند املاء متدهای بی‌نام تا حدودی طولانی بوده و نیاز به اطلاعاتی دارد که خود کامپایلر از آنها مطلع است. بجای اینکه مجبور باشید این اطلاعات تکراری را الحاق کنید، سی شارپ 3.0 عبارت های لامبدا را معرفی کرده که املاء و نگارش متدهای بی‌نام را کاهش داده است. شاید بخواهید بجای استفاده از متدهای بی‌نام از عبارت های لامبدا استفاده کنید. در حقیقت، اگر عبارت های لامبدا زودتر معرفی شده بودند، دیگر هرگز متدهای بی‌نام وجود نداشتند.

در نگارش متدهای بی‌نام، کلمه کلیدی delegate مازاد بر احتیاج است؛ به این علت که خود کامپایلر می بیند که شما درحال انتساب متد به delegate هستید. شما می توانید با انجام کارهای زیر، بسادگی، یک متد بی‌نام را به یک عبارت لامبدا تبدیل کنید:

• کلیدواژه delegate را حذف کنید.
• عملگر لامبدا ( <= ) را مابین لیست پارامترها و بدنه متد بی نام قرار دهید. عملگر لامبدا بصورت "می رود به" (goes to) خوانده می‌شود.

تکه کد زیر این تبدیل را نشان می دهد. خط اول یک متد بی نام را که به متغیر del انتساب داده شده را نشان می دهد. خط دوم همان متد بی نام را بعد از آنکه به عبارت لامبدا تبدیل شده را نشان می دهد که به متغیر le1 منتسب شده است.

همه چیز در مورد delegate - بخش 6

متدهای بی‌نام

تا اینجا، شما دیده اید که می‌توانید از متدهای نمونه یا متدهای استاتیک برای نمونه سازی delegate استفاده کنید. در هرصورت، متد بخودی خود می‌تواند از قسمت های دیگر کد بصورت صریح فراخوانی شود و البته باید عضوی از یک کلاس یا ساختار باشد.

اگر متد تنها برای نمونه سازی delegate استفاده شده باشد چطور؟ در چنین شرایطی، بجز اینکه به نیازمندی های نحوی و املائی برای ساختن delegate احتیاج داریم، در واقع نیازی به ساختن یک متد با نام جداگانه وجود ندارد. متدهای بی نام به شما اجازه می‌دهند که از ساختن متدهای نامدار بیهوده جلوگیری کنید.

• یک متد بی نام، متدی است که در محل نمونه سازی delegate ، اعلان می‌شود.

برای نمونه، شکل زیر دو نسخه از یک کلاس یکسان را نشان می‌دهد. نسخه سمت چپ یک متد به نام Add20 را اعلان و استفاده می‌کند. نسخه سمت راست بجای آن از متد بی نام استفاده می‌کند. قسمت هایی از کد که سایه گذاری نشده، کاملا برابر هستند.

همه چیز در مورد delegate - بخش 5

احضار delegate هایی که دارای مقدار برگشتی هستند

اگر یک وکیل دارای مقدار بازگشتی باشد و در لیست احضارش بیش از یک متد موجود باشد، موارد زیر رخ خواهد داد:

• مقداری که از آخرین متد موجود در لیست احضار برگشت داده می‌شود همان مقدار برگشتی وکیل است.
• مقدار برگشتی همه متدهای دیگر نادیده گرفته می‌شود.

برای مثال کد زیر یک delegate اعلان می‌کند که دارای مقدار برگشتی از نوع int است. تابع Main یک شیئ از آن delegate ساخته، سپس 2 متد به آن اضافه می‌کند، بعد از آن delegate را در بیان WriteLine فراخوانی کرده و مقدار برگشتی آن را چاپ می‌کند. شکل زیر یک ارائه گرافیکی از کد را نشان می‌دهد.

همه چیز در مورد delegate - بخش 4

حذف متدها از delegate

شما همچنین می توانید یک متد را با استفاده از عملگر =- از delegate حذف کنید. تکه کد زیر طرز استفاده از این عملگر را نشان می دهد. شکل زیر نتیجه اجرای کد را نشان می دهد.

delVar -= SCl.m3; // Remove the method from the delegate.

پس از حذف متد از delegate شکل بصورت زیر در می آید.

همه چیز در مورد delegate - بخش 3

انتساب delegate ها

به این دلیل که delegate ها نوع های مرجع هستند، شما می توانید ارجاع گنجانده شده در یک  متغیر وکالتی را با انتساب یک ارجاع به آن متغیر وکالتی تغییر دهید. شیئ وکالتی قدیمی توسط زباله روب (Garbage Collector) عزل خواهد شد.

برای مثال، کد زیر مقدار delVar را تنظیم کرده سپس آنرا تغییر می دهد. شکل زیر این موضوع را نشان می دهد.

MyDel delVar;
delVar = myInstObj.MyM1; // Create and assign the delegate object.
...
delVar = SClass.OtherM2; // Create and assign the new delegate object.

همه چیز در مورد delegate - بخش 2

اعلان نوع وکالتی (delegate)

همونطوری که در ابتدای بخش قبل گفتم، delegate ها "نوع" هستند، درست مثل کلاس ها که نوع هستند. و مشابه کلاس ها باید قبل از اینکه بتوانید از delegate ها استفاده کنید متغیرها و اشیاء از همان نوع را بسازید. مثال زیر طرز اعلان نوع وکالتی را نشان می دهد:

delegate void MyDel(int x);

اعلان یک نوع وکالتی شباهت بسیار زیادی به اعلان یک متد دارد به این دلیل که در داخل نوع وکالتی هم امضا و نوع برگشتی وجود دارد. این امضا و نوع برگشتی قالب متدهایی که وکیل قبول می کند را مشخص می کند.

در مثال قبل مشخص شده که شیئ وکالتی از نوع MyDel فقط متدهایی که دارای تنها یک پارامتر از نوع int بوده و نوع برگشتی ندارند را قبول می کند. شکل زیر در سمت چپ نوع وکالتی، و در سمت راست شیئ وکالتی را نشان می دهد.

اعلان نوع وکالتی با اعلان متد، از دو جهت تفاوت دارد. اعلان نوع وکالتی

• با کلمه کلیدی delegate شروع می شود
• دارای بدنه متد نمی باشد

نکته

هرچند اعلان نوع وکالتی شبیه اعلان متد است، نیازی نیست که آنرا در داخل یک کلاس اعلان کنید، زیرا خودش "نوع" است.